OKUMA LİSTESİ: MİZAH VE KARA MİZAH

Otostopçunun Galaksi Rehberi

Eskiler der ki: Eğer berbat bir perşembe sabahı geçirmemişseniz, bu kavramın anlamını bütün boyutlarıyla henüz bilmiyorsunuz demektir. Bazıları da bu cümlenin fazla iddialı olduğunu düşünür ve kahramanımız Arhurt Dent de bu kişilerden biridir; ta ki o perşembe sabahına kadar. Aslında o perşembe sabahı Yerküre’de yaşayan herkes için berbat geçmişti; değil mi ama, yaşadığınız gezegenin aniden yok edilmesinden daha berbat ne olabilir ve hikâyemiz de işte o perşembe sabahı başlar.

Aslında Yerküre’deki canlıların tek bir kurtuluş yolu vardı: Gezegenin havaya uçmasından saniyeler önce Arthur Dent ve son on dört yıldır bu gezegende tıkılıp kalmış arkadaşı Ford Prefect bir uzay gemisine otostop çekmeyi başarmışlardı. Bu ikilinin yolları evrenin o ana dek gördüğü en güzel gemi olan Altın Kalp ile, iki kafalı ve üç kollu eski bir hippi olan Galaktik İmparatorluk Hükümeti’nin Başkanı Zaphod Beeblebrox, paranoyak, zeki, ama kronik depresif robot Marvin ve yıllar öncesinden kısa bir anlığına gelen güzel bir kızla kesişecektir.

İyi de bizler neden doğduk? Neden ölüyoruz? Neden bileklerimize bu kadar uzun süre dijital saatler taktık? Bütün soruların cevabı yıldızlara doğru başparmağınızı kaldırmanızda yatıyor. Ve yanınızda bir havlu bulundurmayı asla unutmayın. İyi eğlenceler Restoran’a buyrun.

Asla pişman olmayacaksınız…

Kıyamet Gösterisi

1655 yılında yazılmış ve şimdiye kadarki en doğru kehanet kitabı olan Cadı Agnes Çatlak’ın Dakîk ve Kat’î Kehanetleri’ne göre, cumartesi günü dünyanın sonu. Önümüzdeki Cumartesi. Akşam yemeğinden hemen önce.

İyilik ve Kötülük orduları toplanıyorlar. Her şey Büyük Plan’a uygun ilerliyor gibi. Yalnız ufak bir pürüz var. Birazcık müşkülpesent bir melek ile sefahat düşkünü bir iblis yaklaşan bu coşku dolu anın gelişini hiç de iple çekmiyorlar. Ha unutmadan, birileri Deccal’ı yanlış yere göndermişe benziyor.

“Kıyamet daha önce hiç bu kadar eğlenceli olmamıştı.”

Clive Barker

“Thomas Pynchon, Tom Robbins ve Don DeLillo işbirliği yapsaydı, ancak bu kadar olurdu… İnanılmaz.”

Washington Post

“Otostopçunun Galaksi Rehberi’nin soyundan geliyor…”

New York Times

Madde 22

II. Dünya Savaşı’nda bombardıman uçağı pilotu olarak görev yapıp askeri bürokrasinin nasıl işlediğini gören Joseph Heller tecrübelerinden ilhamla yazdığı bir kitapla Amerikan edebiyatını dönüştürdü. Edebiyatta mizahi geleneğin ve savaş karşıtlığının en önemli ürünlerinden olan Madde 22 ise yazarını gölgede bırakacak kadar popülerleşip başlı başına Amerikan kültürünün bir parçası haline geldi.

İtalya’da Amerikan ordusu adına bombardıman uçağı pilotu olarak görev yapan ve hiç karşılaşmadığı binlerce kişi tarafından öldürülmek istendiği için kızgın olan Yossarian’ın asıl derdi, askerlik görevini bitirmek için gereken uçuş sayısını her geçen gün artıran ordusuyladır. Yossarian, görevlerden feragat etmek için herhangi bir girişimde bulunursa, fazlasıyla komik bir kural olan Madde 22’ye takılacaktır: Eğer biri tehlikeli savaş uçuşlarını yapmaya gönüllüyse aklını kaybettiği düşünülür ama görevlere katılmak istemediğini belirten resmi bir başvuruda bulunursa delirmediği ortaya çıkar ve böylece görevine devam etmek zorunda kalır.

“Madde 22, okuduğum mantıklı tek savaş romanı.”

Harper Lee

“Madde 22, faşizme karşı verilen savaşta, Amerikalıların yarattığı en büyük destan.”

Kurt Vonnegut

“Son elli yılda yazılmış iki büyük Amerikan romanı var. Biri Madde 22.”

Stephen King

Ciddi Olmanın Önemi

Oscar Wilde’ın mizah duygusunu, yaratıcı gücünü ve toplumsal gerçekliğin güçlü eleşti-risini mükemmel biçimde kaynaştırdığıCiddi Olmanın Önemi, bir başyapıt olarak değerlendirilmektedir. Wilde, bu eserini “saçmanın kusursuz mantığı”yla kaleme almıştır. Hikâyedeki entrikanın kendisi bile saçmadır ve birinci perdenin sonunda, saçmalık açık ifadesini bulur. Viktorya İngilteresinin toplumsal iki-yüzlülüğü, geleneksel toplumda bürünülen maskeler; aristokrat sınıfın ahlak anlayışı ve görenekleri, sahte kimlikler, gizli ilişkiler ve yapay bir nezaket anlayışı etrafında gelişen komik olaylar dizisi aracılığıyla eleştirilir.

Yazarın kendi sözleriyle Ciddi Olmanın Önemi, “ciddi insanlar için uçarı bir komedi”dir. Cecily Cardew ve Gwendolen Fairfax, birbirlerinden habersiz Ernest’e â?ık olmuşlardır. Ancak Ernest, Cecily’nin vasisi Jack Worthing’in kırdaki evinden Londra’ya yaptığı düzenli ziyaretlere meşruluk kazandırmak için yarattığı, başı beladan kurtulmayan bir erkek kardeş, iflah olmaz bir boşgezer, hayali bir karakterden başkası değildir. Üstelik Jack, kendisini Gwendolen’a Ernest olarak tanıtmış ve genç kadının gönlünü bu adla kazanmıştır. Jack’in arkadaşı ve Gwendolen’ın kuzeni Algernon ise, Jack’in kırdaki evine yaptığı gizli ziyarette Cecily’nin ilgisini çekebilmek için kendisini Ernest olarak tanıtma yolunu seçmiştir. Dörtlü, bir hafta sonu tesadüfen Jack’in kırdaki evinde bir araya gelir ve gelişmeler, hayatlarını kökten değiştirecek bir gerçeği açığa çıkarır.

Alıklar Birliği

Alıklar Birliği’nin kahramanı obur, aksi, tembel, bencil, her şeye karşı, her şeyden hoşnutsuz, toplum düşmanı İgnatius. Annesi mutlaka bir iş bulup çalışması gerektiğini söylüyor, kız arkadaşı cinsel güdülerini serbest bırakırsa bütün sorunlarının çözüleceğini düşünüyor. Ama tamamen eşcinsellerden kurulan ordularla dünyanın barış dolu bir yer olacağını iddia edip bunu gerçekleştirmek üzere eşcinselleri örgütlemeye kalkışmak gibi tuhaf girişimlerin adamı olan İgnatius, onlara ve modern zamanlara inat, geğirerek, yellenerek ve homurdanarak, bıkmadan usanmadan çağının her türlü aşırılığına sövüyor…

“Bir başyapıt… Yaratıcılığıyla şaşırtan bir roman.”

The New York Times Book Review

Şampiyonların Kahvaltısı

Kurt Vonnegut, Batman’deki Joker’in iyi kalpli ikizi gibi. Beyne şerbet dökerken, kalbe kezzap saçıyor! Biliyorsunuz, yanlış gezegendesiniz. Evrenin kıç deliğinde. Kaybettiniz. Emekler boşa çıktı. İş işten geçti. Her şey kötüden betere gidiyor. Umut yok. İşte bu koşullarda gülebilir, espri yapabilir misiniz?

Şampiyonların Kahvaltısı, küresel mahvın ve bireysel kahrın matrak bir anlatımı. Modern edebiyatın erişilmez dehalarından Kurt Vonnegut’un başyapıtlarından biri. Kıyamet öncesi sessizlik ile kıyamet sonrası sessizlik arasına sıkıştırılmış bir kahkaha fırtınası!

Dwayne Hoover delirmenin eşiğinde bir otomobil satıcısı. Tüm acemi deliler gibi Dwayne de deliliğinin şekil ve yön edinebilmesi için bazı kötü fikirlere muhtaç. Bu kötü fikirleri Dwayne Hoover’a veren Kilgore Trout. Kilgore Trout bir bilimkurgu yazarı. Kötü fikirlerin özü ise şu: Dünyadaki herkes, Dwayne Hoover hariç, birer robot. Özgür iradeye, sadece Dwayne Hoover sahip. Şampiyonların Kahvaltısı’nda Kurt Vonnegut insanoğlunun en zorlu meselelerine korkusuzca dalıyor. Gerçeği nasıl görebileceğimizi bize hatırlatıyor. April Yayıncılık dahi yazara saygıyla sunar: Şampiyonların Kahvaltısı, Algan Sezgintüredi çevirisiyle Türkçede! Siz de bu çivisi çıkmış dünyada bir anlam kırıntısı, iyi ihtimale dair bir ipucu bulabileceğinizi düşünüyorsanız… Kahvaltıya buyurun. Şerefe!

Süper İyi Günler

İnsanlar kafamı karıştırıyor.

Bunun iki temel nedeni var.

İlk neden, insanların hiç kelime kullanmadan bir sürü şey söylemeleri. Siobham, tek kaşını kaldırmanın bir sürü anlama gelebileceğini söylüyor. Bu ifade “Seninle seks yapmak istiyorum.” anlamına gelebilirmiş, ayrıca “Biraz önce söylediğim şeyin aptalca olduğunu düşünüyorum.” demek de olabilirmiş.

Bu komik bir kitap olmayacak. Espri yapmasını bilmiyorum çünkü onları anlamıyorum.

Esrarengiz bir cinayet ve bu cinayeti aydınlatmaya çalışan, dünyanın en dikkatli dedektifi: Christopher John Francis Boone. 15 yaşındaki dedektifimiz, yaşadığı sokaktan öteye tek başına hiç gitmemiş ama astronot olmak istiyor, dünya üzerindeki bütün ülkeleri ve onların başkentlerini sayabiliyor bir de 7.507’ye kadar bütün asal sayıları…

“Başından sonuna kadar sürükleyici bir tema çerçevesinde yazılmış olması nedeniyle benzerlerinden farklı olan bu kitabın otizm gibi anlaşılması çok zor ve ciddi bir sorunla karşı karşıya kalan ailelerin çocukların daha iyi anlamalarında büyük fayda sağlayacağına inanıyorum.”

Prof. Dr. Barış Korkmaz

Ölümüne Sadakat

Plak dükkânı sahibi Rob, otuz beş yaşına geldiğinde hayatta pek de başarılı olmadığının farkına varır: saygın bir işi yoktur, insanları müzik zevklerine göre sınıflandırmaktadır ve daha da önemlisi henüz evliliğe gidebilecek bir ilişki kurmayı başaramamıştır. En son sevgilisi Laura da onu terk edince eski sevgilileriyle tekrar görüşüp ilişkilerinde neden başarısız olduğunu anlamaya karar verir.

Ölümüne Sadakat, modern çağda ilişkilerin nasıl yaşandığını, artık olgunlaşmak zorunda olduğunu düşünerek hayatına yön vermek isteyen bir erkeğin bakışından anlatmakla kalmıyor, erkeklerin neden “böyle davrandıklarını” da açıklıyor.

Müzik tarihinin en muhteşem parçaları eşliğinde hayatın ve ilişkilerin en karmaşık noktalarına yapılan son derece eğlenceli bir yolculuk…

Las Vegas’ta Korku ve Nefret

Amerikan gazeteciliğinin ve edebiyatının yirminci yüzyıldaki en tartışmalı figürlerinden biri olan Hunter S. Thompson, döneminin en büyük akımlarından olan “Gonzo gazeteciliği”nin kurucusu olmasının yanı sıra önemli bir altkültür ve siyaset figürü. Thompson’ın 1998’de Terry Gilliam tarafından sinemaya da uyarlanan romanı Las Vegas’ta Korku ve Nefret hem edebiyat hem de sinemada kült bir eser.

Thompson, Amerikan rüyasının karanlık yanını bulmak için avukatı ile birlikte Las Vegas’a gider. Los Angeles’tan çıkıp çöl boyunca tam gaz ilerlerken, böyle tehlikeli bir görevi gerçekleştirmenin tek bir yolu olduğunu anlarlar: Kafayı iyice bulmak. Muazzam bir uyuşturucu cephaneliğiyle silahlanan ikili, dünyanın bayağılık başkentinde manik ve gerçeküstü bir tura çıkar. Casino yöneticileri, polis memurları ve her çeşit Orta Amerikalı ile yaşanan tehlikeli ve kimyasallarla yüklü karşılaşmalarda sanrılı bir mizah ve kâbuslara yaraşır bir dehşet hiç eksik olmaz.

İnsanı gülmekten yerlere yatıran, cesur, özgün ve özünde fazlasıyla ciddi Las Vegas’ta Korku ve Nefret, altmışların Amerika’sında yıkılan hayallere dair bir modern klasik.

“Yazarlar için önemli olan iki sıfat vardır sadece… ‘müthiş’ ve ‘olağanüstü’. Hunter S. Thompson ikisine de sonuna kadar sahip çıkıyor. El yakan, çığır açan, muhteşem bir kitap.”

Tom Wolfe

“Amerikan edebiyatında Çıplak Şölen’den beri yazılmış en eğlenceli eser. Uyuşturucu çağının başyapıtı.”

New York Times

Elde Makas Koşmak

“Elde Makas Koşmak çok eğlenceli, ürkütücü, çılgınca, kalemine hakim, kendini aşmış bir yazarın, intikam ve akla gelebilecek daha pek çok şeyi kapsayan, dokunaklı, sıcak hikayesi… Bildiğim bütün anı romanlardan üstün…”

Carolyn See

“Burroughs, çağdaş anı-romanın ‘vah, başıma gelenler’ şeklindeki utancına, kaçık gençlik yıllarını sakınmadan anlatarak meydan okuyor. Birinci sınıf.’

Entertainment Weekly

Kral Arthur’un Sarayında Connecticutlı Bir Yankee

“Mutlak güç muhakkak yozlaştırır.”

19. Yüzyıl Amerikası’ndan bir yankee, talihsiz bir kaza sonucu kendini 6. yüzyılda bulur. Artık Kral Arthur’un tebasının bir üyesidir ve çok geçmeden, İngiliz ulusunu Camelot’un zulmünden kurtarmak ve özgürleştirmek, batıl inançlarla yönetilen ülkeyi Cumhuriyet’e taşımak için kolları sıvar. Hedefiyle arasında, başta dönemin en tehlikeli adamı Merlin olmak üzere, aristokrasi, Kilise ve tabii ki krallığın kendisi dursa da, yüksek teknolojik bilgisi sayesinde engellerin tek tek üstesinden gelecektir.

Ancak unuttuğu bir şey vardır: “Mutlak güç muhakkak yozlaştırır.” Üstelik, özgürlük düşüncesi ya da yeni idealler bir toplumun kolay kolay benimseyebileceği şeyler değildir.

Kral Arthur’un Sarayında Connecticutlı Bir Yankee, sadece zaman yolculuğu kavramının temellerini atmakla kalmayan, devrimin kendi çocuklarını nasıl yediğini de gözler önüne seren bir başyapıt.

Üstelik Mark Twain’in unutulmaz karakteri Hank Morgan’ın maceraları Türkçe’de ilk kez! Fantastik bir ironi, anarşist bir komedi okumak isteyenler buyursun…

Fırlama Profesör

Ah, orta yaş. Sorgulanan hayatlar. Pişmanlıklar. Mizah ve kırık kalpler. Hayatı ciddiye almayı reddeden bir profesör… Okurken gülmekten katılacağınız, hayatın içinden insanları anlatan bir kitap. Mükemmel mizah dozuyla güldürürken yoğun duyguları da canlı tutuyor.

Hank Deveraux, küçük bir Amerikan üniversitesindeki İngilizce Bölümünün zoraki başkanı. Aynı hafta içinde kızgın bir meslektaşı burnunu yaralıyor, karısının dekanla ilişkisi olduğunu hayal ediyor, genç güzel bir asistanın ona asıldığını düşlüyor ve kampustaki kazları öldürme tehdidiyle yerel televizyonun gündemine oturuyor.

“Okuduğum en komik ciddi kitap…”

Tom De Haven

“Russo’nun romanının tam ortasında alaycı, kocaman bir yürek çarpıyor.”

The New Yorker

“Russo usta bir sanatçı… Romanında… Dickens’ın pırıltısı, John Irving’in şiirsel hafifliği var.”

Boston Globe

Parfümün Dansı

“Oyunculluk uçarılık değil, bilgeliktir” diyerek çılgınlık derecesinde “oyuncul” romanlar yazan Tom Robbins, bu romanda insanın doğayla ilişkisinin kopma sürecinin anlatıldığı düşsel/tarihsel bir yolculuğa çağırıyor bizi.

Batı’dan Doğu’ya, oradan da Yeni Dünya’ya uzanan, ölümsüzlüğü kovalayan ve yüzyıllar süren bir yolculuktur bu. Batı, acı çekmeyi seven, mantığa, bireyciliğe ve üretime tapınanların diyarıdır.

Doğu, aşka, boş zamana, münzeviliğe, bilinmezliğe hayatında yer veren insanların yaşadığı su ve parfüm diyarıdır. Yeni Dünya’da ise sadece “başarı” ve hırs vardır. Son yılların önemli yazarından bir başyapıt okumak isteyenler için…